Την Παρασκευή 20 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Χίου η δίκη των 35 προσφύγων και αιτούντων άσυλο που είχαν συλληφθεί στην Μόρια της Λέσβου τον Ιούλιο του 2017.
Οι 35 πρόσφυγες αντιμετώπισαν κακουργηματικές και πλημμεληματικές κατηγορίες (εμπρησμός από όπου μπορούσε να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο, επικίνδυνες σωματικές βλάβες τετελεσμένες και σε απόπειρα, αντίσταση, φθορές ξένης ιδιοκτησίας). Οι 31 από τους 35 ήταν προσωρινά κρατούμενοι, καθώς ο ανακριτής είχε διατάξει την προφυλάκισή τους ήδη από τον Ιούλιο του 2017.
Μετά από μια τετραήμερη διαδικασία το δικαστήριο καταδίκασε τους 32 από τους 35 κατηγορούμενους για επικίνδυνες σωματικές βλάβες (τετελεσμένες και σε απόπειρα) κατά των αστυνομικών που επιχείρησαν κατά την καταστολή της διαμαρτυρίας τους. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί, ότι δεν παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο οι φερόμενοι ως παθόντες, αλλά ούτε ιατροδικαστικές εκθέσεις ούτε καν απλά ιατρικά πιστοποιητικά για τους συγκεκριμένους τραυματισμούς.
Σε καθένα των 32 καταδικασθέντων επιβλήθηκε συνολική ποινή φυλάκισης 26 μηνών με αναστολή και επομένως μετά την άσκηση της έφεσης αφέθηκαν ελεύθεροι. Ωστόσο, με βάση την Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας είναι υποχρεωμένοι να επιστρέψουν στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας (υπό τις γνωστές απαράδεκτες συνθήκες) για να συνεχιστεί η εξέταση του αιτήματος ασύλου τους. Για κάποιους από τους 35 η συνέχεια είναι ακόμα πιο δύσκολη, καθώς στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα έχουν απορριφθεί και σε δεύτερο βαθμό οι αιτήσεις ασύλου τους και πλέον κρατούνται διοικητικά ενόψει της εκτέλεσης της απόφασης επανεισδοχής τους στην Τουρκία.
Η ΑΡΣΙΣ συνέδραμε στην υπεράσπιση των κατηγορουμένων με δικηγόρο της νομικής της υπηρεσίας. Θεωρούμε ότι η συγκεκριμένη δίκη και η διοικητική της συνέχεια φέρνει στο φως μια σειρά από παθογένειες του συστήματος απονομής της ποινικής δικαιοσύνης στην χώρα μας, όπως η εκτεταμένη χρήση του θεσμού της προσωρινής κράτησης, ιδίως επί αλλοδαπών κατηγορουμένων, η συλλήβδην απόδοση κατηγοριών και οι συλλήβδην καταδίκες ακόμα και με εξαιρετικά αδύναμες αποδείξεις.
Επί πλέον καταδεικνύει την υπονομευτική για τα δικαιώματα των προσφύγων λειτουργία της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, καθώς οι συγκεκριμένοι πρόσφυγες είναι υποχρεωμένοι τώρα να επιστρέψουν στις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης του ΚΥΤ Λέσβου, ενώ κάποιοι από αυτούς, μετά την ποινική τους περιπέτεια, παραμένουν κρατούμενοι και αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο επιστροφής στην Τουρκία.