20 Νοεμβρίου. Η μέρα δικαιωμάτων του παιδιού.
Σκέψεις και θέσεις από το Κέντρο Υποστήριξης Νέων (ΚΥΝ) «Νέων Χώρα»
Αθήνα, 20/11/2015
Από την άνοιξη του 2015 έχουν περάσει από το κτίριο του ΚΥΝ «Νέων Χώρα» 300 περίπου νέοι άνθρωποι, με αιτήματα πολλά και διαφορετικά. Εκπαίδευση, δημιουργική απασχόληση, νομική συμβουλευτική, ψυχοκοινωνική υποστήριξη, σύνδεση με υπηρεσίες στην πόλη.
Σήμερα, παγκόσμια ημέρα των δικαιωμάτων του παιδιού, δεν μπορούμε παρά να είμαστε αισιόδοξοι αλλά και προβληματισμένοι. Πόσο ενήμερα είναι τα παιδιά σε σχέση με τα δικαιώματα τους; Πόσο σεβαστά γίνονται από γονείς, σχολείο, κοινότητα; Υπάρχει στη συνείδηση της κοινής γνώμης η έννοια και η πραγματικότητα του δικαιώματος;
Δουλεύοντας καθημερινά με παιδιά και νέους, κατ’ αρχήν παρατηρούμε ότι τα παιδιά είναι πολύ περισσότερο ενήμερα για τις υποχρεώσεις τους παρά για τα δικαιώματα τους. Τα «πρέπει» είναι πολλά και προέρχονται από πολλές κατευθύνσεις, ενώ σπάνια συζητιέται το «μπορώ», το «θέλω», το «έχω ανάγκη», το «δικαιούμαι». Το ίδιο ισχύει σε πολλές περιπτώσεις και με τους ενήλικες (γονείς, εκπαιδευτικούς, λειτουργούς υποστήριξης). Τα παιδιά καλούνται «να μάθουν», «να ακούν», «να είναι υπεύθυνα», χωρίς να υπάρχει πάντα μια αντίστοιχη διάθεση να διαδοθούν και προωθηθούν ως ουσιαστική γνώση και συνείδηση τα δικαιώματα τους.
Είναι πολλές οι περιπτώσεις, στις οποίες καταπατούνται αρχές δικαιωμάτων παιδιού, όπως η ασφάλεια, η προστασία, η ελευθερία και η φροντίδα. Παιδιά προσφύγων, οικογένειες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, οικογένειες που αναγκάζονται να ζουν ή να εργάζονται στο δρόμο βλέπουν συνεχώς τα δικαιώματα αυτά να καταπατούνται. Ακόμα, δικαιώματα που συχνά «παραβλέπονται» είναι αυτά της ελεύθερης έκφρασης και της αξιοπρέπειας, με παιδιά και νέους σε μια συνεχή πάλη να βρουν φωνή, δημιουργικές διεξόδους, ομάδες ουσιαστικής επικοινωνίας και τρόπους διαμόρφωσης ταυτότητας. Τέλος, ένα δικαίωμα που βρίσκεται σε διαρκή «διαπραγμάτευση» είναι αυτό της εκπαίδευσης. Στην ερώτηση «η εκπαίδευση είναι και δικαίωμα εκτός από υποχρέωση;» ομάδες νέων απαντούν με δισταγμό, αμηχανία και προβληματισμό. «Να βγάλουμε την ύλη», «να προλάβουμε», «να τα μάθουμε απ’ έξω», «να περάσω την τάξη». Η εκπαίδευση, στριμωγμένη στα σχοινιά της διεκπεραίωσης, του καλού βαθμού και της «επίτευξης», χάνει κάθε έννοια παιδαγωγικής λειτουργίας και υπεύθυνης συμμετοχής από μέρους των μαθητών και μαθητριών.
Θέση της ΑΡΣΙΣ είναι ότι έχουμε ευθύνη απέναντι στα παιδιά και τους νέους. Σε μια συνθήκη κοινωνικά και οικονομικά δύσκολη, η ενημερότητα σε σχέση με τα δικαιώματα του παιδιού είναι ανυπολόγιστης αξίας. Είναι η αρχή για την ανατροφή νέων πολιτών που θα ζουν με γνώμονα την ευθύνη, την ενεργό συμμετοχή, τη δημιουργικότητα, την αλληλεγγύη, την καινοτομία. Για την προστασία παιδιών που μεγαλώνουν σε κοινωνικά δύσκολες συνθήκες.
Καλούμε όσους και όσες δουλεύουμε, σχετιζόμαστε ή κινούμαστε σε κοινούς χώρους με παιδιά και νέους, να λαμβάνουν ενημέρωση και να ενημερώνουν πάνω στο θέμα, κρατώντας πάντα ψηλά στην εργαλειοθήκη τους και στη δεξαμενή σκέψεων και συναισθημάτων τους το πολύ σημαντικό θέμα των δικαιωμάτων που έχουν τα παιδιά.
Για μια καλή αρχή, επισκεφτείτε τις ιστοσελίδες της ΑΡΣΙΣ www.arsis.gr, του Συνηγόρου του Παιδιού www.0-18.gr, της UNICEF www.unicef.gr.
Πρόσωπο επικοινωνίας: Αντώνης Αντωνίου
Κατεβάστε το ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
